چشمه مرتضی علی، محل تلاقی آب گرم و سرد!
تنگه مرتضی علی، یکی از جاهای دیدنی طبس است که با پیمایش داخل تنگه، میتوانید همزمان گرما و خنکای آب را حس کنید! عجیب نیست؟
اگر دوست دارید یک تجربهی متفاوت در سفر داشته باشید، به تنگه مرتضی علی طبس سفر کنید. همانطور که اشاره شد، با رودخانه نوردی در میان تنگه، یک پایتان گرم و دیگری خنک میشود! در این چشمه، دو آب سرد و گرم بدون آنکه با هم مخلوط شوند، جاری هستند. این حس را بعید میدانیم، در مکان دیگری در ایران، تجربه کنید.
اما جاهای دیدنی تنگه مرتضی علی، فقط به همین جا ختم نمیشود! با ما در وبلاگ آرندتور همراه باشید تا با جاذبههای گردشگری تنگه مرتضی علی بیشتر آشنا شوید.
از تنگه مرتضی علی چه میدانید؟
چشمه مرتضی علی در فاصله 30 کیلومتری از طبس در 2 کیلومتری روستای خرو قرار دارد. این فضای شگفت انگیزدر دل کوههای کویری خشن نزدیک طبس قرار دارد.
چشمه مرتضی علی همانطور که اشاره شد، دو آب گرم و سرد را همزمان در یک چشمه دارد. اختلاف دمای آب گرم و سرد آن در بعضی قسمتهای تنگه تا 10 درجه سانتی گراد میرسد. این اختلاف دما را تا 300 متر، میتوانید احساس کنید.
آب گرم و سرد تنگه، به دلیل غلظت آب گرم و وجود رسوبات در آن، هرگز مخلوط نمیشود.
در چشمه مرتضی علی مشابه کال جنی، خانههای گبر را بر دیوارهها میبینید. این خانهها قدمتی 1500 ساله دارند و در واقع محل دفن زرتشتیان در دوره ساسانیان بودهاند. آب تنگه مرتضی علی در پایین دست، به سد خاکی نهرین میرسد که منبع تأمین آب مزارع و باغهای طبس هستند.
فاصله چشمه مرتضی علی تا طبس حدود 30 کیلومتر است.
علت نام گذاری چشمه مرتضی علی
براساس باور مردم بومی، حضرت علی (ع) روزی از این محل عبور میکرده که به امر خدا کوه شکافته شده و چشمهای از آن جاری میشود. فرشتگان از آب این چشمه برای غسل دادن حضرت علی استفاده میکنند. با توجه به این داستان، این چشمه را مرتضی علی نامیدند.
جاذبههای گردشگری تنگه مرتضی علی
علاوه بر وجود دو آب گرم و سرد در تنگه مرتضی علی، جاذبههای گردشگری دیگری در این منطقه وجود دارد که در ادامه به معرفی هرکدام از آنها میپردازیم:
-
پدیده کنگلومرا در چشمه مرتضی علی
در ابتدای مسیر، فضای بزرگی با دیوارههای رسوبی وجود دارد که در اثر پدیده کنگلومرا یا ماسه سنگ به صورت لایه لایه به وجود آمدهاند. همانطور که مسیر را ادامه میدهید، دیوارههای صخرهای بلند میبینید که هرچه جلوتر میروید، دیوارههای دره سختتر شده و خزههای سبزرنگ کمتری به چشم میخورد. همین طور که در تنگه مرتضی علی پیش میروید، به قسمتهایی میرسید، که دیوارهها به شدت نزدیک شده و تنگه، باریک میشود.
در طی مسیر چشمه مرتضی علی، تکه سنگهای بسیار بزرگی وجود دارد که عبور از آنها کار آسانی نیست!
-
چشمههای فراوان در تنگه مرتضی علی
در طول مسیر رودخانه، چشمههای متعددی وجود دارد که اختلاف دمای آنها در برخی قسمتها بسیار مشخص است. در نهایت رودخانه به بزرگترین چشمه مرتضی علی، میرسد که به آن حمام مرتضی علی میگویند.
-
وجود خانههای گبر روی دیوارههای تنگه مرتضی علی
همانطور که گفته شد، در دیوارههای تنگه مرتضی علی، همچون کال جنی، خانهی گبرها روی دیواره وجود دارد که قدمتشان به 1500 سال پیش و دوره ساسانیان بر میگردد. دسترسی به این خانهها مشکل بوده و حتما باید وسایل صخره نوردی و کوهنوردی داشته باشید.
در مورد حفرههای روی دیوار، نظریههای متعددی وجود دارد، عدهای آنها را محل دفن زرتشتیان میدانند. اما عدهای دیگر معتقدند، این گبرها، در واقع به عنوان خانه استفاده میشدهاست.
-
دره سد نهرین و تنگه مرتضی علی
در طی پازدید از چشمه مرتضی علی، به یک دره محصور و تنگ به نام دره سد نهرین میرسید. این تنگه بسیار شبیه «تنگه واشی» است.
-
طاق عباسی و تنگه مرتضی علی
در انتهای مسیر، به اثری تاریخی به نام طاق یا سد شاه عباسی میرسید که قدمت آن به دوره صفویان بر میگردد. طاق عباسی به ارتفاع 60 متر، قدیمیترین سد قوسی جهان است. علاوه براین به مدت 550 سال، از آن به عنوان بلندترین سد جهان یاد میکردند.
خاصیت آب درمانی آب چشمه مرتضی علی
در کنار جاذبههای طبیعی چشمه مرتضی علی، آب این تنگه خاصیت درمانی دارد که به خاطر وجود مواد معدنی و املاح در آب، میتوان از خاصیت درمانی آن برای انواع امراض استفاده کرد.
بهترین زمان سفر به چشمه مرتضی علی
از آنجاکه چشمه مرتضی علی در منطقهی کویری قرار دارد، بهترین زمان سفر به آن، پاییز تا اواخر زمستان است. در بهار این تنگه بسیار پرآب است و حرکت در آن راحت نیست. در تابستان نیز، این منطقه بسیار گرم بوده و نمیتوان به آن سفر کرد.
تجهیزات لازم برای سفر به تنگه مرتضی علی
یک دست لباس اضافی، صندل مناسب برای پیاده روی طولانی، کرم و عینک آفتابی، کلاه برای جلوگیری از آفتاب سوختگی و دوربین برای عکاسی از مناظر دیدنی منطقه، از جمله تجهیزات سفر به چشمه مرتضی علی است.
تور طبس با آرندتور
یکی از جاهای دیدنی طبس که با آرندتور به بازدید از آن میروید، چشمه مرتضی علی است. در این سفر 3.5 روزه، 7 وعده غذا مهمان آرندتور خواهید بود. درجه سختی سفر طبس 3 از 6 بوده و با اتوبوس VIP سی و دو نفره راهی سفر میشوید.
در این سفر طبیعت گردی، به غیر از چشمه مرتضی علی، 9 جاذبهی گردشگری دیگر را نیز دیدن خواهید کرد و در مسیر بازگشت به تهران، به بازدید از دریاچه نمک خور بیابانک در استان اصفهان میروید.
دریاچه خور نمک بیابانک، یکی از قدیمیترین منابع نمک و بزرگترین دریاچهی فصلی نمک در ایران است. سطح این دریاچه، با اشکال هندسی منظمی پوشیده شدهاست. به دریاچه نمک خور بیابانک، دریاچه نمک کویر مصر نیز میگویند. پس با آرندتور در یک سفر به یاد ماندنی همراه باشید و از 11 جاذبهی گردشگری طبس دیدن کنید.



شیوا هراتی فارغ التحصیل رشته مهندسی منابع طبیعی- دانشگاه تهران است. او از کودکی عاشق طبیعت، سفر و نوشتن بود. تولید محتوا و تحقیق و تفحص در احوال محیط زیست در کنار تشویق و تبلیغ گروهها و استارتآپهای دوستدار محیط زیست همواره هدف اولش در نوشتن است. شیوا در طول این سالها به عنوان کارشناس ارشد تولید محتوا با شرکتهای فراگیر و معتبر گوناگونی کار کردهاست. او در شبکههای اجتماعی نیز حضوری فعال دارد و درکنار تولید محتوا برای دیگران، دغدغههای خود را نیز مینویسد.
لینک: https://arandtour.com/news.cfm?id=1219