آشنایی با مردم سریلانکا {فرهنگ سریلانکا چیست}؟!

جزیره سریلانکا در اقیانوس هند، با فرهنگ و تاریخی کهن، همواره گردشگران زیادی را از سرتاسر دنیا به خود جذب می‌کند. مردم سریلانکا به گرمی و مهمان‌نوازی‌شان شهرت دارند. این جزیره خانه‌ی قومیت‌ها و فرهنگ‌های متنوعی است که همگی در کنار هم زندگی می‌کنند و تنوع غنی فرهنگ سریلانکا را ایجاد کرده‌اند. در این مطلب از آرند تور با ما همراه باشید تا با مردم و فرهنگ این کشور فوق‌العاده دیدنی در تور سریلانکا آشنا شویم.

تاریخچه مختصر سریلانکا

این جزیره با تاریخچه‌ای که به دوران پیش از تاریخ بازمی‌گردد، خانه‌ی اولین سکونتگاه‌های بشری بوده است. شواهد باستان‌شناسی نشان از حضور انسان‌ها در این منطقه، حتی ۳۰۰۰۰ سال پیش دارد که این جزیره را به یکی از قدیمی‌ترین مکان‌های سکونت بشر تبدیل می‌کند.

در دوران باستان، سریلانکا میزبان تمدن‌ها و پادشاهی‌های گوناگون بود. تاریخ مکتوب سریلانکا با آمدن بودایی‌ها و تأسیس پادشاهی آنوراداپورا آغاز می‌شود. این دوران با ساخت بناهای باشکوه، توسعه کشاورزی و تجارت با دیگر کشورها، به اوج خود رسید. امپراتوری‌های سریلانکا در این دوران، به خاطر دانش و فرهنگ غنی‌شان در سراسر جنوب آسیا شناخته شده بودند.

در دوران میانی پادشاهی‌های مختلفی بر این جزیره حکومت کردند. با ورود استعمارگران اروپایی، ابتدا پرتغالی‌ها و سپس هلندی‌ها و بریتانیایی‌ها، سریلانکا وارد دوره‌ای جدید شد. این دوران استعماری، تأثیرات ژرفی بر اقتصاد، سیاست و فرهنگ سریلانکا گذاشت. انگلیسی‌ها تا سال ۱۹۴۸ بر این جزیره حکومت کردند و پس از آن سریلانکا استقلال خود را به دست آورد.

در دوران معاصر، سریلانکا با چالش‌های متعددی مواجه شد، از جمله جنگ داخلی و تلاش برای حفظ تعادل بین میراث فرهنگی و نیازهای جدید. بااین‌حال، این کشور همچنان به‌عنوان نمادی از تنوع فرهنگی و تاریخی درخشان، نقش مهمی در جهان امروز ایفا می‌کند و میراث فرهنگی غنی خود را حفظ کرده است که شامل موسیقی، رقص، هنر، معماری و آداب ‌و رسوم متفاوت است.

تنوع قومیتی و زبانی در سریلانکا

سریلانکا، با تنوع قومیتی و زبانی چشمگیری که دارد، نمایانگر یک جامعه چندفرهنگی و متنوع است. این کشور خانه‌ی چندین قومیت اصلی است که هر کدام دارای فرهنگ، زبان و سنت‌های خاص خود هستند.به‌طور کلی این اقوام در سریلانکا شامل سینهالی‌ها، تامیل‌ها، مورها و برگرها می‌شود.

سینهالی‌ها که اکثریت جمعیت را تشکیل می‌دهند، بیشتر در مناطق جنوبی و مرکزی جزیره ساکن هستند و به زبان سینهالی صحبت می‌کنند. تامیل‌ها که اکثریت آن‌ها در شمال و شرق جزیره زندگی می‌کنند، به زبان تامیلی سخن می‌گویند و دارای فرهنگ و سنت‌های منحصربه‌فرد خود هستند.

مورها که از نژاد آفریقایی هستند، در ساحل غربی سریلانکا ساکن هستند و با حفظ فرهنگ و زبان خود، بخشی مهم از تنوع فرهنگی این کشور را تشکیل می‌دهند. برگرها که نتیجه ازدواج بین اروپایی‌های استعماری و مردم بومی هستند، نیز فرهنگ منحصربه‌فرد خود را دارند و عمدتاً به زبان انگلیسی صحبت می‌کنند.

علاوه بر این، در سریلانکا اقلیت‌های دیگری مانند مالایی‌ها و ودداها نیز وجود دارند. ودداها که بومیان جزیره هستند، فرهنگ سریلانکایی و سنت‌های بسیار قدیمی را حفظ کرده‌اند. این تنوع قومیتی و زبانی، سریلانکا را به ملتی چندفرهنگی تبدیل کرده است که در آن احترام متقابل و همزیستی مسالمت‌آمیز بین گروه‌های مختلف فرهنگی بسیار مهم است.

مذهب و باورهای معنوی مردم سریلانکا

بودیسم، مذهب اکثریت مردم سریلانکا است و نقش بسیار مهمی در فرهنگ و تاریخ این کشور دارد. حدود ۷۰ درصد مردم سریلانکا بودایی هستند. این کشور از مراکز اصلی بودیسم تراوادا محسوب می‌شود و بسیاری از معابد، تمثال‌ها و مجسمه‌های بودایی در این جزیره قرار دارند. هندوئیسم نیز در میان تامیل‌های سریلانکایی رایج است و ۱۲ درصد از جمعیت کشور هندو هستند. این دین با تأکید بر رسوم و آیین‌های مختلف، نقش مهمی در زندگی روزمره و فرهنگ تامیل‌ها دارد.

اسلام نیز به‌عنوان یکی دیگر از ادیان اصلی در سریلانکا شناخته می‌شود. جامعه مسلمانان که عمدتاً در ساحل شرقی و غربی سریلانکا ساکن هستند، در حدود ۱۰ درصد جمعیت را به خود اختصاص می‌دهند که به رسوم و آیین‌های اسلامی پایبند هستند. مسیحیت که توسط استعمارگران اروپایی به سریلانکا آورده شد، نیز در میان برخی از جوامع سریلانکایی پیروانی دارد و حدود ۶ درصد از جمعیت کشور مسیحی هستند.

جشن‌ها و مناسبت‌های مردم سریلانکا

یکی از معروف‌ترین جشن‌های سریلانکا، «پراهراه» (Perahera) است که در کندی برگزار می‌شود. این جشن با رژه‌های باشکوه فیل‌ها، رقص‌های سنتی و نمایش‌های موسیقیایی همراه است و به احترام دندان مقدس بودا برگزار می‌شود.

«وساک» (Vesak) هم از جشن‌های بزرگ بودایی است که در ماه مه برگزار می‌شود. در این جشن، مردم سریلانکا با نورپردازی، تزیین معابد و برگزاری مراسم‌های مذهبی، به یادبود تولد، روشنگری و مرگ بودا می‌پردازند.

در میان جامعه هندو، «دیوالی» و «تایپونگال» از اهمیت خاصی برخوردارند. دیوالی، جشن روشنایی، با روشن کردن چراغ‌ها و آتش‌بازی جشن گرفته می‌شود، درحالی‌که تایپونگال به‌عنوان جشن برداشت محصول شناخته می‌شود.

مسلمانان سریلانکا نیز عید فطر و عید قربان را با شکوه خاصی جشن می‌گیرند. این مناسبت‌ها با دعا، توزیع غذا و تبادل هدایا میان خانواده‌ها و دوستان همراه هستند. مسیحیان نیز کریسمس و عید پاک را با مراسم‌های مذهبی و جشن‌های خانوادگی گرامی می‌دارند.

علاوه بر این، مراسم‌های ازدواج و تولد در سریلانکا نیز با رسوم و آداب ویژه‌ای همراه هستند که از تنوع فرهنگی این کشور حکایت دارند. این مراسم‌ها اغلب با موسیقی سنتی، رقص‌های محلی و آیین‌های خاص برگزار می‌شوند و نمادی از تاریخ و سنت‌های غنی سریلانکا هستند.

پوشاک سنتی سریلانکا

لباس سنتی سینهالی‌ها شامل «ساری» برای زنان و «سارونگ» برای مردان است. ساری که یکی از نمادهای قوی فرهنگی در سریلانکا است، اغلب با پارچه‌های رنگارنگ و طرح‌های پیچیده و زیبا تهیه می‌شود و بیانگر هویت فرهنگی و ریشه‌های عمیق تاریخی این پوشش در سریلانکا است.

زنان معمولاً ساری‌هایی با رنگ‌ها و طرح‌های مختلف برای مناسبت‌های گوناگون می‌پوشند. مردان سینهالی نیز اغلب سارونگ می‌پوشند که یک نوع دامن بلند است و معمولاً با پیراهن‌های ساده یا سنتی همراه می‌شود. این لباس نه‌تنها در مراسم‌های سنتی بلکه در زندگی روزمره نیز استفاده می‌شود.

در جامعه تامیل، لباس‌های سنتی زنان مشابه با سینهالی‌ها همان ساری (Osariya) است. در بین مردان قوم تامیل، «ورتی» یا «ویشتی» که نوعی شلوار سنتی است، رایج است. این لباس معمولاً با یک پیراهن یا «کورتا» همراه است که برای موقعیت‌های رسمی به‌صورت تشریفاتی و یا برای پوشیدن روزمره به‌صورت ساده‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

علاوه بر این، در مراسم‌های خاص مانند ازدواج، لباس‌های سنتی با جزئیات و تزئینات بیشتری مورد استفاده قرار می‌گیرند. این لباس‌ها اغلب با جواهرات سنتی و دستبافت‌های زیبا تکمیل می‌شوند. این لباس‌ها به‌خصوص در برگزاری مراسم‌ها و جشن‌های سنتی نقش بسیار مهمی دارند و به افراد این فرصت را می‌دهند که به ریشه‌های فرهنگی خود پیوند برقرار کنند.

غذاهای محلی سریلانکا

غذاهای سریلانکایی با تنوع، طعم‌های غنی و استفاده از ادویه‌جات متنوع، بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ سریلانکا است. آشپزی سریلانکا، تحت تأثیر تاریخچه چندفرهنگی و تبادلات تجاری با کشورهای دیگر، یکی از خاص‌ترین آشپزی‌ها در جهان به شمار می‌رود.

یکی از معروف‌ترین و محبوب‌ترین غذاهای سریلانکا «رایس اند کری» (برنج و کاری) است. این غذا معمولاً شامل برنج سفید همراه با چندین نوع کاری است که می‌تواند شامل گوشت، ماهی، سبزیجات یا حبوبات باشد. کاری‌ها با استفاده از ادویه‌جات متنوعی چون زردچوبه، دانه سنجد، دارچین، هل و بسیاری دیگر طعم‌دار می‌شوند.

«هوپرز» (Hoppers)، نوعی نان سفید و نازک و کاسه‌ای شکل، نیز در سریلانکا بسیار محبوب است. این نان معمولاً به‌عنوان صبحانه یا شام سبک سرو می‌شود و گاهی با یک تخم‌مرغ در مرکز آن تهیه می‌گردد.

بیشتر بخوانید: بهترین و توریستی‌ترین جاهای دیدنی سریلانکا

«کوتو» (Kottu)، غذایی خیابانی و پرطرفدار، ترکیبی از نان روتی خرد شده، سبزیجات، تخم‌مرغ و گاهی گوشت است که با ادویه‌های سریلانکایی طعم‌دار شده و به شکل تکه‌های کوچک سرخ می‌شود.

علاوه بر این، غذاهای دریایی نیز در سریلانکا اهمیت زیادی دارند. غذاهایی مانند کاری ماهی، میگورنی (نوعی خوراک ماهی) و میگورنی واده (کوفته‌های ماهی) از جمله غذاهای پرطرفدار دریایی هستند.

غذاهای سریلانکایی نه‌تنها با طعم‌های غنی و متنوع خود شناخته می‌شوند، بلکه با ارائه‌ی یک تجربه غذایی منحصربه‌فرد، فرهنگ و تاریخ این کشور را نیز به تصویر می‌کشند. این غذاها که همیشه با دقت و مهارت تهیه می‌شوند، نه‌تنها در سریلانکا بلکه در سراسر جهان محبوبیت زیادی دارند.

موسیقی و رقص در فرهنگ سریلانکا

موسیقی سنتی سریلانکا بر اساس سازهای بومی مانند «درام» (طبل)، «فلوت» و «وینا» (نوعی ساز زهی) استوار است. این سازها در مراسم‌های مذهبی، جشن‌ها و دیگر مناسبت‌های مهم به کار می‌روند. موسیقی سریلانکا همچنین شامل «بایلا»، سبکی موسیقایی است که تحت تأثیر موسیقی پرتغالی شکل گرفته و در جشن‌ها و مهمانی‌ها محبوبیت فراوانی دارد.

رقص در سریلانکا نیز به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که هر کدام دارای سبک و معانی خاص خود هستند. «کندین دنس»، مربوط به منطقه کندی، با حرکات پیچیده و زیبایی‌شناسی خاص خود شناخته می‌شود. این رقص همراه با طبل‌های سنتی و لباس‌های رنگارنگ و پر زرق و برق اجرا می‌شود.

«رقص ساحلی» که بیشتر در مناطق ساحلی جنوبی و غربی اجرا می‌شود، بیشتر ریتمیک و شاد است و به‌طور معمول در جشن‌های محلی و مراسمات اجتماعی به نمایش گذاشته می‌شود. «رقص شمالی» نیز که مربوط به مناطق تامیل‌نشین است، دارای حرکات دقیق و بیانگر است و اغلب داستان‌های مذهبی و تاریخی را روایت می‌کند.

موسیقی و رقص در سریلانکا به‌عنوان ابزاری برای بیان فرهنگ، تاریخ و هویت ملی استفاده می‌شوند و نقش مهمی در حفظ و انتقال فرهنگ سریلانکا به نسل‌های بعدی دارند. این هنرها نه‌تنها در داخل کشور بلکه در سطح بین‌المللی نیز مورد تحسین قرار گرفته‌اند و به‌عنوان نمادی از غنای فرهنگی سریلانکا شناخته می‌شوند.

آداب ‌و رسوم مردم سریلانکا

آداب ‌و رسوم مردم سریلانکا بازتابی از تنوع فرهنگی و سنت‌های این کشور است. در ادامه برخی از جنبه‌های رایج آداب ‌و رسوم در این کشور را به شما معرفی می‌کنیم:

• احوال‌پرسی: «آیوبووان» یک احوال‌پرسی سنتی در سریلانکا است که باعث می‌شود فوراً احترام و آگاهی شما نسبت به فرهنگ محلی نمایان شود. این احوال‌پرسی نشان‌دهنده آرزوی سلامتی و طول عمر برای فرد مقابل است. این احوال‌پرسی اغلب با کمی خم شدن و قرار دادن کف دست‌ها در حالت دعا همراه است.
• مهمانی: وقتی به خانه کسی در سریلانکا دعوت می‌شوید، بهتر است هدیه‌ای همچون شیرینی ببرید. همچنین قبل از ورود به خانه، کفش‌های خود را در بیرون قرار دهید. این کار نشانه‌ احترام به خانه و فضای شخصی میزبان است.
• آداب غذا خوردن: غذا خوردن با دست در سریلانکا بسیار رایج است، مخصوصاً هنگام صرف غذاهای سنتی. استفاده از دست راست برای خوردن و دادن و گرفتن اشیا بسیار مهم است. دست چپ معمولاً برای کارهای بهداشتی استفاده می‌شود و استفاده از آن برای خوردن یا دادن اشیا ممکن است نامناسب تلقی شود.
• پوشش مناسب: در سریلانکا به‌خصوص هنگام ورود به معابد و اماکن مذهبی، پوشیدن لباس‌های محترمانه ضروری است. برای زنان، این به معنای پوشاندن شانه‌ها و زانوها و برای مردان، پوشیدن شلوار بلند و پیراهن‌های مناسب است. این احترام به معابد و اماکن مقدس نشان‌دهنده درک و احترام شما به ارزش‌های مذهبی و فرهنگی سریلانکا است.
• هدیه دادن: در سریلانکا، ارائه گل به‌عنوان هدیه کمتر رایج است و بیشتر برای زمان‌های عزاداری یا رویدادهای دیگر مانند عروسی‌ها یا جشن‌های مذهبی استفاده می‌شود. از بسته‌بندی هدایا با رنگ‌های سیاه و سفید اجتناب کنید. برای نشان دادن ادب و محبت، هدایا را با هر دو دست داده و دریافت کنید.
• فضای شخصی و تماس فیزیکی: به‌ویژه در ارتباط با افراد از جنس مخالف، حفظ فاصله و احترام به فضای شخصی اهمیت دارد. نمایش علنی احساسات مانند بوسیدن یا در آغوش گرفتن در ملاء عام زیاد رایج نیست. از لمس سر افراد، به‌خصوص کودکان، اجتناب کنید زیرا این کار نشانه‌ای از بی‌احترامی است.

سخن آخر

فرهنگ سریلانکا، مانند یک نقاشی رنگارنگ، ترکیبی است از تاریخ، هنر، مذهب و زندگی روزمره‌ که همگی درهم‌آمیخته و جزیره‌ای کوچک را به گنجینه‌ای از تنوع و زیبایی تبدیل کرده‌اند. از ریشه‌های عمیق تاریخی و تنوع قومیتی گرفته تا جشن‌های سنتی، لباس‌ها، غذاها و موسیقی و رقص، هر بخش از فرهنگ سریلانکا روایتگر داستانی جذاب است که میراث این جزیره را زنده نگه داشته است.

سؤالات متداول

زبان‌های رایج در سریلانکا چیست؟

زبان‌ رایج مردم سریلانکا عمدتاً سینهالی و تامیلی است، بااین‌حال انگلیسی نیز به‌طور گسترده‌ای به‌عنوان زبان دوم استفاده می‌شود.

چه نوع غذاهایی در سریلانکا رایج است؟

غذاهای سریلانکایی معمولاً شامل برنج، کاری‌های متنوع، غذاهای دریایی و انواع نان محلی هستند که با ادویه‌جات غنی و متنوعی طعم‌دار می‌شوند.

آیا آداب ‌و رسوم خاصی برای بازدید از معابد در سریلانکا وجود دارد؟

بله در فرهنگ سریلانکا هنگام ورود به معابد، باید کفش‌های خود را در بیرون بگذارید، لباس مناسب بپوشید و به تصاویر و مجسمه‌های مقدس احترام بگذارید.