راهنمای جامع آشنایی با جنگل های آمازون
جنگلهای آمازون به عنوان یکی از بزرگترین منابع طبیعی و محیطهای بکر جهان، در قلب قاره آمریکای جنوبی و در حاشیه رودخانه آمازون قرار دارند. این جنگلها از لحاظ اندازه، تنوع زیستی و تأثیر بر محیط زیست، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند. در این مطلب از آرند تور، به معرفی این جنگل در تور برزیل، حقایق، جاذبهها، راهنمای سفر، اهمیت، زیست و بسیاری موارد دیگر پرداخته میشود. با ما همراه شوید.
معرفی جنگلهای آمازون
جنگلهای آمازون، با نام رسمی «حوضه آمازونیا»، بزرگترین جنگل بارانی جهان هستند و در منطقه آمریکای جنوبی قرار دارند. این جنگلهای وسیع در کشورهای برزیل، پرو، کلمبیا، ونزوئلا، گویان فرانسه، سورینام و گویان بریتانیا قرار گرفتهاند.
آمازون به عنوان یکی از ثروتهای طبیعی بزرگ دنیا محسوب میشود و بسیاری از گونههای حیاتوحش و گیاهان را در خود جای داده است. این جنگل به دلیل وسعت زیاد خود، عملکرد حیاتی در تعادل اکولوژیکی سیاره ما دارد.
آمازون، به عنوان «ریه جهان» مشهور است؛ زیرا اکسیژن زیادی تولید میکند و کربن دیاکسید را جذب میکند. همچنین، این جنگل محل زندگی بسیاری از قبایل بومی است و در آن مناطق زیستی بیشماری قرار دارد که در فرایند آبوهوایی جهانی نقش مهمی ایفا میکنند.
با وجود اینکه جنگل آمازون در حدود ۷٫۰۰۰٫۰۰۰ کیلومتر مربع وسعت دارد، اما همچنان گوناگونی و غنای این منطقه هر ساله جذابیت بیشتری برای محققان، ماجراجویان و گردشگران دارد.
آمازون؛ جزو عجایب هفتگانه جدید طبیعی
در سال 2011، بنیاد New7Wonders مسابقهای برای انتخاب عجایب هفتگانه طبیعی جدید برگزار کرد که جنگلهای آمازون به عنوان یکی از «7 عجایب جدید طبیعت جهان» انتخاب شدند. موارد دیگر در این لیست خلیج هالونگ در ویتنام، آبشار ایگواسو در برزیل آرژانتین و پاراگوئه، جزیره ججو در کره، جزیره کومودو در اندونزی، Puerto Princesa در پالاوان فیلیپین و Table Mountain در آفریقای جنوبی بودند.
در این مسابقه بیش از ۴۰۰ مورد به عنوان نامزدهای عجایب هفتگانه طبیعی جدید معرفی شده بودند که پس از ماهها رأیگیری، نتایج مشخص شد. آمازون بزرگترین جنگل بارانی جهان است و حجم عظیم اکسیژن برای حیات بشر را ارائه میکند. سرچشمه آبشار ایگواسو که یکی دیگر از لیست عجایب هفتگانه طبیعی جدید جهان بود، رودخانه آمازون میباشد.
عجایب جنگلهای آمازون
در جنگلهای آمازون عجایب و حقایق بسیاری وجود دارد که بسیاری از آنها از دید بشر پنهان مانده و برخی از این عجایب شناخته شدهاند.
عجایب جنگلهای آمازون |
مارهای 9 متری |
عنکبوتهای غولپیکر |
|
عنکبوت مجسمهساز |
|
شهر گمشده غولها |
|
کرههای سنگی |
مارهای ۹ متری
در سال ۱۹۲۲ یک کشیش کاتولیک اعلام کرد که در سفر به مناطق دورافتاده جنگلهای آمازون، مار اعجابانگیزی دیده است؛ اما توجهی به گفته او نشد. او هفت سال بعد دوباره به این منطقه سفر کرد و بار دیگر ماری بزرگ دید. بررسیها و مطالعات نشان از آن داشتند که نوعی از مارها بنام آناکوندای سبز (Green Anaconda) در این منطقه زندگی میکنند که تا بیش از ۹ متر رشد میکنند.
عنکبوتهای غولپیکر
خانوادهای از عنکبوتهای بزرگ به نام «تارانتولا» در دنیا وجود دارد که گونه آمازونی آن، بزرگترین عنکبوتی است که تاکنون در جهان کشف شده و طول آن تا ۳۳ سانتیمتر میرسد؛ اینگونه قادر به شکار موشها و حتی پرندگان کوچک است. علاوه بر این، اهالی منطقه نیز داستانهایی از نوعی عنکبوت نقل میکنند که با ایستادن روی پاهای عقب خود به بزرگی یک انسان میشود؛ هرچند هیچ شاهد علمی برای این مدعا وجود ندارد.
عنکبوت مجسمهساز
نوعی از عنکبوت موسوم به «سیکلوسا» در جنگلهای آمازون زندگی میکند که توانایی منحصربهفردی دارد. این عنکبوت با جمعآوری برگ گیاهان، خردهریزهای محیط و حشرات مرده، عنکبوتی بزرگتر از جثه خود را در میان تارهایش میسازد که بهواسطه آن ترس بر دل تمام شکارچیان میاندازد.
شهر گمشده غولها
در سال ۲۰۱۲ سازهای عجیب و شگفتآور در جنگلهای آمازون اکوادور کشف شد که چگونگی ساخت آن هنوز بر کسی آشکار نیست. در دل جنگلهای این منطقه هرمی به ارتفاع تقریبی ۸۰ متر وجود دارد که از بلوکهای سنگی به وزن حداقل دو تن (۲, ۰۰۰ کیلوگرم) ساخته شده است. این سنگهای عظیم با مواد غیرقابل نفوذی به یکدیگر متصل شدهاند که هنوز ناشناخته است. نکته قابلتوجه دیگر، ابزارهای بسیار بزرگی است که در نزدیکی این سازه یافت شده و با توجه به وزن و ابعادشان، برای انسانهای امروزی قابل استفاده نیستند.
در افسانههای محلی اکوادور صحبت از انسانهای غولپیکری است که در زمانهای دور میزیستهاند، بر این اساس برخی گمان میکنند که این یافتهها میتوانند سرنخی برای کشف شهر گمشده غولها و انسانهای عظیمالجثه گذشته باشند؛ هرچند گروه بزرگی از دانشمندان بر این باورند که این یافتهها دستساز نیست، بلکه فرمهای طبیعی زمینشناسی است که در طی سالیان دراز و بر اثر تغییرات محیط شکل گرفته است.
نقاشی دیواری پیش از تاریخ
بر دیواری در قلب جنگل آمازون در کلمبیا تصاویری از انسانها و حیوانات منقرضشده عصر یخبندان وجود دارد که به نظر میرسد ۱۲, ۵۰۰ سال پیش توسط دو قبیله «یانومامی» و «کایاپو» ترسیم شده باشد. این اثر هنری توسط یک تیم باستانشناسی انگلیسی-کلمبیایی کشف شده است که تصاویری از شترهای عظیمالجثه و اسبهای عصر یخبندان در آن مشاهده میشود. با توجه به این موضوع که آبوهوای مرطوب و خاک اسیدی این منطقه تمام آثار فرهنگی و سوابق کتبی بومیان را از بین برده است، عجیب به نظر میرسد که این دیوار با گذشت مدت زمان طولانی بدون تغییر باقی مانده است.
کرههای سنگی
صدها کره سنگی بزرگ در جنگلهای آمازون در کشور کاستاریکا کشف شده که قدمت آنها به دوران ماقبل تاریخ میرسد و برخی از آنها بیش از ۲٫۵ متر قطر دارند. باستانشناسان هنوز علت و چگونگی ساخت این کرهها را نیافتهاند. نزدیکترین منابع همجنس این سنگها بسیار دورتر از محل کشف آنها قرار دارند؛ یعنی انسانهای اولیه با ابزارهای بسیار ابتدایی این سنگهای کروی کامل را ساخته، آنها را کیلومترها هل داده، از تپهها بالا برده، از رودخانهها و جنگلهای انبوه گذرانده و به این نقطه آوردهاند. برخی معتقدند این سنگها با اهداف آیینی ساخته شدهاند، بااینحال هیچ دلیل و سند قطعی برای اثبات این ادعا وجود ندارد و منشأ و هدف ساخت آنها تا امروز بهصورت یک راز باقی مانده است.
زندگی در جنگل آمازون
جنگلهای آمازون خانه سبز حدود ۳۰ میلیون نفر است. حدود ۱.۶ میلیون نفر از این ساکنان بومی هستند و به بیش از ۴۰۰ گروه مختلف بومی تعلق دارند. زندگی در جنگل آمازون شرایط سختی نیز دارد که یکی از مشکلات، مسئولیت حفظ این جنگل وسیع است.
در طی هزاران سال، جمعیت بومی آمازون جنگلهای بارانی را مدیریت و محافظت کردهاند. امروزه مردمان بومی، سازمانهای خود را در هر ۹ کشور منطقه آمازون ایجاد کردهاند. جنبشهای بومی نقش اساسی در نبرد برای حفظ این جنگل وسیع داشتهاند.
اکثر قبایل آمازون امروزه در مناطق حفاظت شده جنگلی که به عنوان سرزمینهای بومی شناخته میشوند، زندگی میکنند و در آنجا از ترکیبی از وسایل سنتی و مدرن استفاده میکنند. برخی از قبایل بسیار با زندگی در نزدیکی مناطق شهری قرن بیست و یکم سازگار شدهاند و زندگی خود را از طریق گردشگری، رفتوآمد در بازارهای محلی برای تجارت، فروش صنایع دستی به گردشگران سپری میکنند و از لباسها و ظروف آشپزی امروزی استفاده میکنند.
برخی دیگر از مردم نحوه دیگری از زندگی در جنگل آمازون را برگزیدهاند و کاملاً از دنیای مدرن به دور هستند که به عنوان «قبایل منزوی» شناخته میشوند.
خانههای قبیلهای عموماً سازههایی هستند که از چوب، بامبو و کاه ساخته شدهاند. گاهی این کلبههای گرد گنجایش ۴۰۰ نفر را دارند! هر خانواده آتش مخصوص به خود را در این سازهها دارد و بانوج هایی در اطراف آن نصب کردهاند. در مرکز، محوطهای وجود دارد که برای جشنها و نمایشها استفاده میشود. قبایل معمولاً به صورت جمعی تصمیم میگیرند و مباحثههای بزرگی را برگزار میکنند که در آن هرکسی اجازه اظهار نظر دارد.
کشاورزی و شکار هنوز هم مهارتهای حیاتی هستند که برای زندگی در جنگل آمازون لازم هستند و از سنین پایین به کودکان آموزش داده میشوند. کاپیباراها، تاپیرها، کروکودیل ها، میمونها، گوزنها، ماهیها و لاکپشتها همگی با تفنگهای دمنده، تیرهای با نوک سمی، نیزهها، تلهها و اخیراً تفنگهای جنگی شکار میشوند. همچنین مردم به ماهیگیری نیز میپردازند و از سموم گیاهی برای بیهوش کردن ماهی استفاده میکنند.
در طول هزارهها، مردم بومی تخصص زیادی در مورد چگونگی همزیستی پایدار با طبیعت و مدیریت ماهرانه تنوع زیستی جنگل جمعآوری کردهاند. بیشتر بومیها در روستاهای مسکونی کنار رودخانهها زندگی میکنند و سبزیجات و میوههایی مانند مانیوک، ذرت، لوبیا و موز میکارند.
فقط تعداد کمی از بومیان آمازون کوچنشین هستند و تمایل دارند در اعماق جنگل و دور از رودخانهها زندگی کنند. آنها برخی محصولات را پرورش میدهند اما بیشتر به شکار متکی هستند. امروزه، بیشتر بومیهای آمازون به مراقبتهای بهداشتی و آموزش «غربی» دسترسی دارند. وقتی این موارد توسط خود بومیها کنترل میشوند، معمولاً بسیار جوابگو هستند.
بهترین زمان سفر به جنگلهای آمازون
اردیبهشت تا تیرماه بهترین زمان برای بازدید است زیرا در میان ماههای پرباران (بهمن تا فروردین) و گرمترین ماهها (شهریور تا آبان) قرار دارد. همچنین زمان دیگر که آب رودخانه آمازون در بالاتری حد خود قرار گرفته و اطراف خود را در برمیگیرد بسیار خوب میباشد. آمازون ۱۲ تا ۱۵ مترمکعب در سال افزایش مییابد و هیچ تجربهای بهتر از این نیست که در یک قایق کانو به کشف جنگلی که در آب غرق شده است بپردازید. البته اگر میخواهید بیشتر طبیعتگردی کنید، فصل خشک برای شما بهتر خواهد بود.
گردشگری در آمازون
جنگل و رود آمازون، هر ساله توریستهای زیادی را به سمت کشورهای این منطقه به خصوص برزیل جذب میکند. سفر به برزیل اغلب با بازدید از آمازون همراه است و در تور برزیل، امکان بازدید از جنگل، رود، حیوانات و مردم بومی فراهم شده است.
1-شهر مانائوس
مانائوس، بزرگترین شهر آمازونی برزیل و دروازه اصلی این کشور به جنگلهای بارانی میباشد که حدود ۲ میلیون نفر جمعیت دارد. دسترسی به شهر مانائوس فقط با قایق از طریق رودخانه یا با هواپیما ممکن است. درحالیکه جاذبههایی مانند خانه اپرای مانائوس نیز ارزش بازدید دارند، اما عمدهترین دلیل سفر به مانائوس، دسترسی به حوضه آمازون میباشد.
در مانائوس تعداد بیشماری تورهای یک روزه و سفرهای دریایی چند روزه رودخانه و جنگل آمازون را خواهید یافت. این سفرها بودجههای متنوعی را شامل میشوند؛ بنابراین در صورت سفر انفرادی، مطابق با نیازهای خود یک تور مناسب میتوانید انتخاب کنید. این منطقه همچنین دارای مجموعهای از اقامتگاههای جنگلی است که گشتوگذار در جنگلهای بارانی مانند سفرهای قایقرانی و پیادهگردی ارائه میدهند.
2-گشت با کشتی کروز در آمازون
سفر با کشتی کروز در رودخانه آمازون احتمالاً پرارزشترین سفر طبیعتگردی در جهان است. برای یک تجربه بینظیر، این سفر رودخانهای به آمازون را در پرو تجربه کنید و با راهنمایان طبیعت شناس باتجربه در کشتی سفر کنید. گشتهای کروز در رودخانه آمازون، راحتی و تجمل مورد نیاز برای ناوبری ایمن و ماجراجویانه را در رودخانه و جنگل آمازون فراهم میکنند.
3-اقامت در لوژهای جنگلی آمازون
اقامتگاههای جنگلی آمازون تجربهای همه جانبه را ارائه میدهند که معمولا در محوطه ذخایر حیاتوحش قرار دارند. آنها توسط مناظر و صداهای جنگل احاطه شدهاند و میهمانان میتوانند با استفاده از گشتوگذار با راهنما، جنگلهای بارانی اطراف خود را کاوش کنند. بهطورکلی، اقامتگاههای دورافتادهتر، امکان کشف حیاتوحش بیشتری را ارائه میدهند.
برای استفاده حداکثری از اقامت خود، یک بازدید حدوداً سه روزه توصیه میشود. بسته به مکانی که برای بازدید از جنگلهای بارانی آمازون انتخاب میکنید، گزینههای اقتصادی و لوکس متنوعی را در دسترس خواهید داشت.
مسیرهای دسترسی به جنگلهای آمازون
مانائوس بزرگترین منطقه در شهر است و البته آن را میتوان سریعترین و راحتترین راه برای رسیدن به آمازون دانست. در اینجا میتوانید تورهای زیادی از ارزان قیمت تا لوکس را پیدا کنید. اگر مایل به اضافه کردن جاذبه در سفر خود هستید، برخی از گزینههای برجسته در مناطق دیگری نیز وجود دارد. یکی از بهترین مکانهای منطقه حفاظت شده مامیرائوا، واقع در ۶۷۵ کیلومتری ارتفاعات مانائوس و در خارج از شهر کوچک تفه است. در حدود ۶۰۰ کیلومتری پایین شهر مانائوس، شهر کوچک آلتر دو چائو نقطه عطفی برای سفرهای قایقی در امتداد ریو تاباخوس (یکی از شاخههای مهم آمازون) است.
مانائوس، پروازهای مستقیمی از سراسر برزیل و حتی میامی دارد. شما همچنین میتوانید از تمام مکانهای آمازون نظیر بلم و پورتو ولو با قایق به اینجا برسید اما اگر گزینه قایق را انتخاب میکنید بهتر است خودتان را برای یک سفر طولانی دو تا سه روزه آماده کنید.
شما میتوانید به تفه و آلتر دو چائو نیز توسط پرواز و قایق راه پیدا کنید. برای رسیدن به تفه پرواز و قایقها از طریق مانائوس قابل دستیابی است. برای آلتر دو چائو نیز میتوانید از مانائوس یا بلم با قایق یا پرواز به این منطقه بیایید و بعد از آن توسط اتوبوس یا تاکسی، پس از عبور از ۳۵ کیلومتر به شهر سانتارم دسترسی پیدا کنید. قایقهای پرسرعت نیز بین مانائوس و تفه موجود میباشند که سریعتر از قایقهای معمولی و ارزانتر از هواپیما هستند.
پرواز نیز مطمئنا سریع از رفتن با قایق است و گاهی اوقات آنقدرها هم که در شاید تصور کنید گران نیست. بار دیگر میشود گفت که برای دسترسی به جنگلهای آمازون، سفر با قایقهای تفریحی تجربهای طولانی برایتان است اما بهتر است در نظر بگیرید که با استفاده از این قایقها تجربههای بینظیری مثل خوابیدن در ننو داشته باشید و البته با گردشگران دیگری که برای چند روز میتوانید از تجربیاتشان بهره ببرید، در ارتباط خواهید بود. البته با استفاده از قایقها حیاتوحش چندانی را نباید انتظار داشته باشید زیرا بیشتر آنها از کانالهای آبی بسیار عظیمی در اطراف جنگلهای آمازون عبور میکنند.
راهنمای سفر به جنگل آمازون
آمادهسازی قبل از سفر
قبل از سفر به جنگلهای آمازون، مهم است که آمادگی لازم را داشته باشید. بررسی وضعیت سلامتی، دریافت واکسنهای مورد نیاز و بررسی لوازم و تجهیزات ضروری مانند لباسهای مقاوم در برابر رطوبت و حرارت، کفشهای مناسب، کیت اولیه و حملونقل محلی، از مواردی است که باید قبل از سفر انجام دهید.
انتخاب مکان اقامت
در انتخاب مکان اقامت در این جنگل، به امکانات و خدمات موجود توجه کنید. هتلها و لاجرها (Lodge) معمولاً بهترین گزینهها برای اقامت در نزدیکی جنگل هستند.
راهنمای محلی
استفاده از راهنمای محلی در سفر به آمازون بسیار مفید است. راهنمای محلی میتواند به شما در فهم بهتر محیط، اطلاعات در مورد گونههای جانوری و گیاهی و مکانهای دیدنی کمک کند. همچنین، آنها در مورد ایمنی و خطرات محیطی نیز آگاهی دارند و میتوانند شما را در صورت بروز هرگونه مشکل یا خطر راهنمایی کنند.
رعایت قوانین حفاظتی
در سفر به جنگلهای آمازون، رعایت قوانین حفاظتی و دستورات محیطی بسیار حائز اهمیت است. از قطع درختان تصادفی خودداری کنید و همچنین فعالیتهایی که میتوانند به محیط زیست آسیب برسانند؛ مانند آتشزنی را انجام ندهید. همچنین، رعایت قوانین حفاظتی محلی و محدودیتهای منطقه را رعایت کنید.
امنیت
جنگل آمازون بهعنوان منطقهای با حیاتوحش فراوان دارای خطراتی مانند حمله جانوران و گیاهان سمی است. باید از ایمنی خود مراقبت کرده و دستورالعملهای امنیتی را از راهنما دریافت کنید.
آینده جنگل آمازون: اقدامات حفاظتی و تهدیدات بر سر راه
آینده این جنگل به عنوان یکی از محیطهای طبیعی مهم در جهان، با تهدیدات و چالشهایی مواجه است. در ادامه به برخی از اقدامات حفاظتی و تهدیداتی که بر آینده این جنگل تأثیر میگذارند، اشاره میکنیم:
تهدیدات بر سر راه
- از بین رفتن جنگل: یکی از بزرگترین تهدیدات این جنگل، تخریب و از بین رفتن آن است. برای استفاده از منابع طبیعی موجود در جنگل، شکاف زنی، قطع درختان و تبدیل به زمین کشاورزی صورت میگیرد که باعث از بین رفتن سکونتگاههای حیاتوحش و تخریب تعادل بیولوژیکی منطقه میشود.
- تغییرات آبوهوا: تغییرات آبوهوایی که به علت تغییرات اقلیمی رخ میدهد، نیز بر این جنگل تأثیر میگذارد. افزایش دما، کاهش بارش و خشکسالیهای مکرر میتوانند به کاهش تنوع زیستی و تخریب جنگلها منجر شوند.
- تجارت غیرقانونی: تجارت غیرقانونی گونههای جانوری و گیاهی، چوب و منابع طبیعی دیگر جنگل آمازون را تهدید میکند. صیادان غیرقانونی و صنعتی میتوانند به صورت غیرقانونی و بیرویه از منابع طبیعی جنگل استفاده کنند و تأثیرات مخربی را به همراه داشته باشند.
- تغییر کاربری اراضی: تغییر کاربری اراضی به کشاورزی، دامداری و سایر فعالیتهای انسانی میتواند منجر به از بین رفتن جنگلها و اختلال در سیستم بیولوژیکی منطقه شود. این تغییرات میتوانند منابع آب، تنوع زیستی و محیط زیست جنگل را به خطر بیندازند.
اقدامات حفاظتی
حفاظت و مرمت این جنگل امری حیاتی است. در برابر این تهدیدات، اقدامات حفاظتی مانند ایجاد ناحیههای حفاظت شده، توسعه پایدار، آموزش و آگاهی عمومی، همکاری بین کشورها و سازمانهای بینالمللی، کاهش تجارت غیرقانونی و اجرای قوانین حفاظت میتواند به حفظ جنگلهای آمازون و تأمین آینده پایدار آن کمک کند.
سخن آخر
سفر به جنگلهای آمازون بدون شک یکی از تجربههای خاطرهانگیز و هیجانانگیز در زندگی است بازدید از این منطقه، فرصتی برای کاوش و آشنایی با فرهنگ و طبیعت بسیار متنوع و غنی این منطقه است آرند تور با برگزاری تور برزیل، بازدید از دیدنیهای جذابی مانند شهر ریودوژانیرو، پارک ملی ایگواسو، جنگلهای آمازون و بسیاری از مناطق طبیعی دیگر را به شما هدیه میدهد علاوه بر این، از طریق شرکت در تور برزیل میتوانید با فرهنگ و غذاهای محلی آشنا شوید
سوالات متداول
جنگل آمازون چند درصد از اکسیژن کره زمین را تولید میکند؟
۵۰ درصد
مساحت جنگل آمازون چقدر است؟
۶٫۷ میلیون کیلومتر مربع
جنگلهای آمازون در کدام کشورها قرار دارند؟
جنگل آمازون در ۹ کشور برزیل، پرو، کلمبیا، بولیوی، ونزوئلا، گویان، سورینام، اکوادور و گویان فرانسه قرار دارد.
لقب جنگل آمازون چیست؟
ریه کره زمین